Reuters’ın Türkiye’ye ilişkin kullandığı fotoğrafa basın meslek örgütlerinden tepki..
İngiliz haber ajansı Reuters, Türkiye ve Fransa’da yeni tip koronavirüs (Kovid-19) kısıtlamalarının 1 Temmuz’dan itibaren esnetileceğini duyurdu. Konu aynı olmasına rağmen Türkiye için tercih ettiği fotoğraflar başta gazeteciler olmak üzere Türk halkından büyük tepki topladı. Reuters’ın haberde kullandığı fotoğraf, ‘algı operasyonu’ olarak değerlendirildi.
Fransa’ya dair haberde, tedbirlerin esnetilmesiyle turistlerin Paris’e döndüğü, bir çiftin pandemi nedeniyle yarıda kalan balayını burada tamamladığı anlatılırken, Türkiye’ye ilişkin haberde kepengi kapalı dükkanlar önünde bir kağıt toplayıcısının fotoğrafı servis edildi.
Haberlerde Türkiye’ye ait olduğu belirtilen fotoğraf gazeteciler, basın meslek örgütleri ve Türk halkı tarafından, “Türkiye’deki mevcut durumla ilgisi olmadığı” ve “manipüle edildiği” belirtilerek, eleştirildi.
– “Uluslararası haber ajanslarının objektifliği öğrenmeleri gerekiyor”
Medya Derneği Başkanı Ekrem Kızıltaş, Reuters’ın haber tarzının öteden beri, Türkiye’ye yönelik uluslararası haber ajanslarının ve uluslararası medya organlarının genel tavrının bir uzantısı olarak kabul edilmesi gerektiğini söyledi.
Objektif bakıldığında, Dünya Sağlık Örgütü ve farklı ülke yöneticilerinin, Türkiye’nin salgınla mücadelede önde gelen ülkelerden biri olduğunun hakkını teslim ettiklerini aktaran Kızıltaş, “Ama anlaşılan bu ajanslar ve bazı basın yayın organları, Türkiye karşıtlığı temelinde yapılandıkları ve muhtemelen Türkiye’den aldıkları haberler ya da Türkiye’den onlara haber gönderen kişiler yerli ve milli olma konusunda problemli oldukları için biz en olumlu şartlar altında dahi Türkiye ile ilgili haberlerde olumsuz bir havayla karşılaşıyoruz. Reuters’ın yaptığı son girişim de bunun örneklerinden birisi.” ifadelerini kullandı.
Haberciliğin temelinde objektiflik ve gerçekleri olduğu gibi aktarmak bulunduğunu dile getiren Kızıltaş, “Özellikle de 1 Temmuz’da başlayacak normalleşme sürecini insanımız heyecanla bekliyordu. Türkiye’de bunların halkın sağlığı için yapıldığı bilindiğinden kimseden ciddi bir itiraz sesi de yükselmemişti. Diğer ülkelerde yapılanları şirin, Türkiye’de yapılan güzel gelişmeleri fotoğraflar ve benzeri şeylerle algı üzerinden kötü göstermeye çalışmak gazetecilik ilkeleriyle çelişen bir şeydir. Uluslararası haber ajanslarının objektifliği öğrenmeleri gerektiğini söyleyebilirim.” değerlendirmesinde bulundu.
– “Eyfel’in altında fareli çöplükte yiyecek arayan insanların da fotoğrafı çekilebilir”
İletişim Platformu Başkanı Yusuf Ziya Çataklı da paylaşılan fotoğraftaki mesajın aslında Türkiye içine değil, yurt dışına yönelik olduğunu söyledi.
Türkiye’nin gelişmekte olan, büyüyen bir ülke olduğunu belirten Çataklı, “Burada insanlara şu söyleniyor; ‘Sizin ümit olarak bağlandığınız veya gelecekteki hedef olarak gördüğünüz Türkiye aslında gerçekte bu.’ Bu fotoğrafı vermeye çalışıyorlar. Fransa’daki fotoğraf, ‘balayını yarım bırakan çift devam ettiriyor’ şeklinde ama hemen Eyfel’in altında, bizzat gördüğüm için söyleyeyim, fareli çöplükte yiyecek arayan insanların veya Almanya’da çöplükten şişeleri toplayıp parasını almaya çalışanların da fotoğrafı çekilebilir. Türkiye’dekinin verilme sebebi tamamen tek taraflı. Bu sadece İngiliz medyasıyla da alakalı değil. Alman, Avrupa medyasında da sıklıkla görüyoruz.” ifadelerini kullandı.
Çataklı, “Bu haberleri yapanlar Reuters’ın Türkiye’de çalışan Türk vatandaşları. Bu da acı bir şey. Türkiye’de doğup büyümüş ve şu anda orada çalışan bir şekilde AK Parti karşıtlığı da olabilir ya da Recep Tayyip Erdoğan karşıtlığından kaynaklı olabilir. Bunları dünyaya bu şekilde empoze etmeye çalışıyorlar ve bunları özellikle seçiyorlar.” diye konuştu.
– “Türkiye’nin imajını kötülemeye çalışıyor”
Uluslararası Medya Enformasyon Derneği (UMED) Başkan Yardımcısı Kemal Gümüş ise Reuters’ın yayınladığı fotoğrafı “kara propaganda” olarak nitelendirdi.
Salgında en başarılı 10 ülke arasında yer alan Türkiye’nin imajını, başarısını gölgelemek için Reuters’ın böyle bir algı çalışmasına imza attığını söyleyen Gümüş, bunun ilk olmadığını belirtti.
Reuters’ın Türkiye karşıtlığının propaganda boyutunun terörle mücadelede de görüldüğünü anlatan Gümüş, “Özellikle turizm sektörünün açıldığı, Türkiye’ye yurt dışından birçok turistin güvenli bulduğu için gelmeye çalıştığı bir dönemde bu kötü imajlarla Türkiye’ye bir şekilde düşmanlık besliyor ve dijital alanda da kara propaganda yaparak Türkiye’nin imajını kötülemeye çalışıyor. Bu iyi niyetli habercilikle izah edilemeyecek bir durum. Apaçık şekilde düşmanlık, art niyet söz konusu. O yüzden UMED olarak da Reuters’ın Türkiye’yi propagandasını şiddetle kınıyoruz.” değerlendirmesini yaptı.